Literatuur

Bewust worden door bewegen.

Hoe word je je bewust van hoe je beweegt en met welke intentie je dat doet? Dat is het uitgangspunt van de methode die Moshe Feldenkris ontwikkelde: om lichaam en geest met elkaar in harmonie te brengen. Een serie eenvoudige lessen die jou laat ontdekken hoe je met aandacht kunt bewegen. Voor meer gemak, lichtheid en plezier. Het boek is te bestellen bij de Nederlandse Feldenkrais Vereniging: info@feldenkrais.nl

mindful-movement

Martha Eddy

feldenkraismovementbook

Editors: Chris Kresge and Staffan Elgelid

Feldenkrais for actors

Victoria Worsley (2018)

• Spontaniteit, sensitiviteit,  eenvoud en flexibiliteit in elke situatie zijn slechts enkele van de kwaliteiten waardoor artiesten over de hele wereld door de Feldenkrais-methode worden geïnspireerd . De Feldenkrais methode als ondersteuning om je  fysieke, emotionele en mentale potentieel te onderzoeken  en te vergroten. 

  Feldenkrais for actors is  geschreven door acteur, theatermaker en Feldenkrais practitioner Victoria Worsley ( Londen). Het boek geeft je een prachtige en eenvoudige omschrijving van wat de Feldenkrais methode is en het leid je door een reeks onderwerpen waarbij het gebruik van de methode kan helpen, zoals:

  Aanwezigheid en houding; De rol van spanning; Emotie, karakter en creativiteit; Stem en adem; Blessure en angst.

  Ook zitten er tientallen oefeningen en lessen bij, zodat je kunt ervaren hoe de methode je in de praktijk gaat helpen.

  Feldenkrais voor acteurs is het resultaat van dertig jaar studie en ervaring met de methode en de voordelen die deze kan opleveren. Het is van grote  waarde voor acteurs in elke fase van hun carrière, maar ook voor zangers, dansers, muzikanten, martial arts, atleten en meer.

The Brain's Way of Healing.

Norman Doidge

• Norman Doidge M.D., bestseller New York Times, auteur van The Brain That Changes Itself: Stories of Personal Triumph from the Frontiers of Brain Science, heeft een nieuw boek gepubliceerd dat twee hoofdstukken bevat over de Feldenkrais Methode®:
  The Brain's Way of Healing: Remarkable Discoveries and Recoveries from the Frontiers of Neuropasticity.

  Lees hierover meer in het artikel hieronder, met dank aan Salon.com dat dit artikel publiceerde maart 2015.

Relaxercise

The Easy New Way to Health and Fitness

Met deze korte (tien tot dertig minuten) oefeningen, kan iedereen leren om zijn/haar houding, flexibiliteit, gevoel van fysiek gemak te bevorderen en het energieverlies (veroorzaakt door onnodige spierspanning) te verminderen.

Deze buitengewone oefeningen zijn gebaseerd op de Feldenkrais Methode.

Auteur: David Zemach-Bersin
Co-auteur: Kaethe Zemach-Bersin
Overige betrokkenen: Harold H. Bloomfield
ISBN139780062509925

The Elusive Exercise

Or Basic Feldenkrais

Auteur: Moshe Feldenkrais
Uitgeverij: Meta Publications,U.S.
ISBN13 9780916990091

The Potent Self

The Dynamics of the Body and the Mind

• Moshe Feldenkrais, D.Sc., a visionary scientist who pioneered the field of mind-body education and therapy, has inspired countless people worldwide. His ability to translate his theories on human function into action resulted in the creation of his technique, now known as the Feldenkrais Method of Somatic Education. In The Potent Self, Feldenkrais delves deeply into the relationship between faulty posture, pain, and the underlying emotional mechanisms that lead to compulsive and dependent human behavior. He shares remarkable insights into resistance, motivation, habit formation, and the place of sex in full human potential. The Potent Self offers Feldenkrais' vision of how to achieve physical and mental wellness through the development of authentic maturity. This edition includes and extensive Forward by Mark Reese, a longtime student of Feldenkrais, in which Reese discusses many of the important ideas in the book and places them in the context of Feldenkrais' life and the intellectual and historical milieu of his time.

  Auteur: Moshe Feldenkrais
  Uitgeverij: North Atlantic Books,U.S.
  ISBN13 9781583940686

Body and Mature Bahaviour

A Study of Anxiety, Sex, Grativation, and Learning

• A victim of debilitating injuries, Moshe Feldenkrais was intimately aware of the link between bodily suffering and mental health. Through healing himself, he made revolutionary discoveries, culminating in the development of the method that now bears his name. In an intellectually rich and eloquent style, Feldenkrais delves into neurology, prehistory, child development, gravity and anti-gravity, reflexive versus learned behavior, the effects of emotion, especially anxiety, on posture, and most importantly, the inseparability of body and mind.

  Auteur: Moshe Feldenkrais
  Uitgeverij: North Atlantic Books, U.S.
  ISBN13 9781583941157

Awareness Through Movement.

Easy-To-Do Health Exercises To Improve Your Posture, Vision, Imagination, and Personal Awareness

• Auteur: Moshe Feldenkrais
  Uitgeverij: HarperOne
  ISBN13 9780062503220

The Case of Nora

Body Awareness as Healing Therapy

• Auteur: Moshe Feldenkrais
  Uitgeverij: North Atlantic Books,U.S.
  ISBN13 9781883319083

FELDENKRAIS

Kennismaken met de methode, een weg naar jezelf door bewegen

• Auteur: Anna Triebel-Thome
  Uitgeverij: De Vrieseborch Haarlem
  ISBN 90-6076-472-2
  Uitverkocht. Nog wei te koop in Duitstalige versie bij Bol.com of Amazon

   

Awareness Heals

The Feldenkrais Method for Dynamic Health Relieve Pain, Recover from Stress, Enhance Pleasure

• Enhance Pleasure

  Auteur: Steven Shafarman
  Uitgeverij: Addison Wesley Publishing Company
  ISBN13 9780201694697

Artikelen.

Journal Theatre, Dance and Performance training

https://www.tandfonline.com/toc/rtdp20/6/2

Vol.6/ nr 2 is gewijd aan de Feldenkrais methode

IFF Feldenkrais Research Journal

volume 6 ( 2018-2019)

The Feldenkrais method and creativity

https://feldenkraisresearchjournal.org

NEUROPLATICITY AND THE FELDENKRAIS METHODE BY Eileen Bach-y-Rita, GCFP

In het kader van het jaar van het brein (2014) dit artikel te lezen:

Your brain loves to learn. In fact it thrives on acquiring new skills such as playing a musical instrument, learning a new dance or a new language. Your brain also thrives when engaged in an inner awareness activity, like meditation or a Feldenkrais® Awareness Through Movement® lesson.

In order to learn anything, you need to focus and pay attention to the task at hand. You need to move slowly and deliberately and think about what you are doing when learning a new motor skill. Without this focus and attention, you wouldn’t acquire the new skill, or deepen knowledge in the field of your choice. The focus on and practice of these new activities causes the brain to morph, to grow new connections between billions of cells, and to create new motor and sensory-motor maps for each new activity. Even when you pretend that you are moving, visualizing your movements in your mind, brain changes can be measured and seen in PET scans. Your brain’s ability to change itself is called “neuroplasticity.” It allows brain cells and nerves to change their appearance and function, to grow, shrink, connect,  disconnect and re-connect to each other in entirely new ways, to exchange duties and functions, to use unexpected parts of the brain for novel tasks, and to be malleable and accessible to new needs as they arise during an experience-driven life.

Science has shown that the brain is not only capable of this rich and surprising re-organization but that it also produces new neurons throughout our life. It was thought, until 1998, that we were born with billions of brain cells that would die off as we got older, and that no new cells would ever be born. In fact we are born and we die with millions of unused, unformed stem-cells in our brain. The potential for birthing these cells into live neurons exists throughout our life-time, pushing the boundaries of what we previously thought possible, especially in the fields of health and the recovery from injuries and illnesses.

Two scientists from very different fields thought the brain was capable of much more than it was given credit for, and set out to prove it in their own ways. The first was Moshe Feldenkrais, D.Sc, (1904-1984), a mechanical engineer, physicist and Judo martial artist, who taught himself how to walk again in the 1940’s, after a serious knee injury and against all odds. 

Through his own self generated exploratory learning process, he created an elegant and economical system of focused attention and unique movements that led thousands of individuals to overcome the results of accidents, illness and disabilities. He would not have succeeded if the brain wasn’t plastic. His novel movements were sequential, a property which has been shown to stimulate plasticity in the brain; they required attention, which has also been shown to change the brain, and they reproduced the complex non-linear strategies that are involved in our motor development from birth through age ten, which lead the brain to self-organize and spontaneously produce higher levels of organization and skill. Moshe inferred the plasticity of the brain from his voracious readings in the fields of health and sciences, his common sense and his observations of infants and small children learning to move. The concept remained unproved until he met another scientist, Dr. Paul Bach-y-Rita, in the late 1970’s.

Paul Bach-y-Rita, Ph.D, M.D. (1934-2006), a neuro-physiologist, was convinced of the plastic properties of the brain long before it was possible to prove that they existed, and long before neuroplasticity was a respected field of brain research.  Paul “…was in many ways the father of the idea of neuroplasticity.”

I met Paul in 1960, five years before he proved that the brain can substitute one missing sense for another. He shared his hunch about sensory-substitution the day we met and I was hooked. We were married between 1960 and 1976. During that time I witnessed his experiments first-hand. After his father recovered from a devastating stroke, Paul decided to study plasticity in brain-injured individuals. I started to help him in his work, first by designing a recovery program for brain injured individuals who had been diagnosed as “permanently paralyzed” by their doctors, and soon after, by leading the program myself.  We remained friends and colleagues throughout his life.

I met Moshe in 1977, 30 years before research in neuroplasticity would show that the act of thinking, as well as the act of imagining movement and feelings, changes the brain and produces new measurable skills and results.  Moshe’s movements and hands-on approach to learning reproduced the conditions we all experienced as infants. We taught ourselves how to move, experiencing and developing movement as a sense, along with all our other senses which were developing concurrently: hearing, seeing, feeling, smelling and tasting.

Paul Bach-y-Rita’s experiment in sensory substitution followed earlier experiments during which he proved that all sensory cells have the capacity to respond to every incoming sensory stimulus. His work disproved the theory that auditory cells are only used for sound reception, visual cells can only respond to light and shapes and colors, and the skin and its sensory receptors are only used for touch. Another of his experiments proved that you don’t even need brain cells connecting in synaptic patterns to allow an electrical spike from cell A to arrive to cell B. Even after lesions in the brain destroyed thousands of cell nuclei or groups and destroyed their communication loops, one cell’s electrical output would and could travel very slowly through the fluid in the brain and cause a response far from the original cell, at a much longer delay than usual.  He called this brain property volume transmission. The implications of these results in neural plasticity were neither recognized nor applied in the various fields of science and rehabilitation in the late 1970’s early 80’s except in the case of the Feldenkrais Method, and in the two pilot projects in stroke and head injury recovery that I designed and led for Paul between 1975 and 1978. In fact, until the 1990s, “neuroplastic research was considered of little interest by other scientists.”

Finally, In 2004 Paul set up a pilot project using Feldenkrais Awareness Through Movement lessons as the primary modality for global functional recovery after long-term head injury. The program was held at a resort and also included the daily use of a computer pong game which he had developed for stroke victims and lots of time off to rest and play.

I led the pilot in Florida in 2004. Six people participated. They had all been discharged from physical therapy centers at least a year before coming to us, and given no hope for future recovery. The group met for two weeks. I led the participants through the developmental sequences of the Feldenkrais Method, for an hour, twice a day and taught them how to imagine the movements that were too difficult or impossible to do at first. Every person there relearned at least two if not several motor skills and reduced or eliminated pain that had been present since their head injuries. The participants also expressed gratitude for the new awareness they had gained of how their bodies moved and felt.

For Moshe Feldenkrais, recognition for his brilliant pioneering work has been late in coming. Most of the research that validates his work was published after his death in 1984. His is an idea whose time has finally come….

…meanwhile we were all busy doing our work!
 

Eileen Bach-y-Rita, Certified Feldenkrais Practitioner (1980), Assistant Trainer/ Feldenkrais Professional Trainings, “Bones for Life” Trainer and Certified Hypnotherapist, lives and works in West Los Angeles. She has published ”New Pathways in the Revovery from Brain Injury” Somatics 1981, and “Feldenkrais® at Home™’’- “Aligning your Body I, II & III”, a 10-hour Awareness Through Movementcourse on CDs. Her website is: http://www.feldenkraisathome.com Eileen was the featured speaker at the 2007 Los Angeles Feldenkrais Expo.

Felden-WAT?

by Lawrence Wm. Goldfarb

Daar kwam het, dat moment, dat gevreesde moment. Ik was op de verjaardag van mijn vriend Marcello en genoot van de Braziliaanse muziek, toen een van de andere gasten een vriendschappelijk gesprek met me aanknoopte. We spraken over de gebruikelijke dingen, zoals het weer en waar we de jarige van kenden. Peter had me juist verteld over zijn onderzoek in de technische wetenschappen, toen het gebeurde:

“Wat voor werk doe jij?”
“Ik ben Feldenkraisleraar.”

“Felden-wàt?”
“Feldenkrais, een methode voor bewegingseducatie, genoemd naar de man die het ontwikkeld heeft, Moshe Feldenkrais.”

“Felden-kreist?”
“Bijna, maar niet helemaal. Het is Feldenkrais: F-E-L-D-E-N-K-R-A-I-S. Het rijmt op mais.”

“Feldenkrais?”
“Precies. Feldenkrais is een manier om beweging aan te leren. Ik werk met mensen die lichamelijke beperkingen hebben, zoals chronische pijn of neurologische problemen, of met mensen die hun prestatie of spel willen verbeteren, zoals acteurs, musici, of mensen uit de sportwereld. Ik geef ook les aan de faculteit Lichamelijke Opvoeding van de universiteit.”

“Waar geef je les in?”
“Meestal komen studenten bij me, omdat ze een beperking ondervinden, iets dat hen hindert in hun dagelijks leven, of dat hun vooruitgang of prestaties in de weg staat. Wat het probleem ook is, mijn taak is allereerst uit te zoeken hoe iemand beweegt, hoe die manier van bewegen verband houdt met het probleem en hoe het bewegen te veranderen zodat het probleem niet kan blijven voortbestaan.”

“Dat klinkt interessant. Zijn het een soort oefeningen? Of laat je mensen zien hoe ze hun houding moeten corrigeren?”
“Wel, dat is gemakkelijk te beantwoorden, aangezien hetgeen ik mensen leer en hoe ik les geef toch wat anders is dan oefeningen of houding. Deze zijn beide gebaseerd op vergelijkbare veronderstellingen: Als je zwak bent, dan moet je oefenen om je spieren sterker te maken. Als je echter denkt dat je probleem veroorzaakt wordt door een slechte houding, dan moet je dat corrigeren en rechtop staan. Beide gaan ervan uit, dat het lichaam een ding is dat gekneed moet worden, dat een nieuwe vorm moet krijgen, waarbij alles op z’n plaats gezet wordt. Geen van beide benaderingen geeft je de gelegenheid in te zien, dat wat je doet bij zou kunnen dragen tot het probleem waar je mee geconfronteerd wordt. Geen van beide neemt in ogenschouw hoe je beweegt en hoe dit te maken zou kunnen hebben met het probleem dat je ervaart.”

“Bedoel je te zeggen dat mensen geen oefeningen zouden moeten doen?”
“Nee, dat zeg ik niet. Ik zeg, dat alleen oefeningen niet genoeg zijn. Het idee van oefeningen is, dat je niet sterk genoeg bent, dat je spieren een betere conditie moeten hebben. Oefenprogramma’s zijn gericht op het verbeteren van het werkvermogen van de spieren. Ik denk dat dit vaak een onjuiste benadering is, een poging het verkeerde probleem op te lossen. Dat komt doordat de problemen waarmee ik te maken heb – chronische pijn, neurologische problemen, obstakels om prestaties te leveren – niet te maken hebben met hoe sterk de persoon is; ze hebben te maken met de manier waarop iemand beweegt als totaliteit. Je zou kunnen zeggen dat ik geïnteresseerd ben in hoe mensen slimmer kunnen bewegen, niet sterker.”

“Vertel je me, dat de manier waarop we bewegen problemen kan veroorzaken?”
“Inderdaad. De manier van bewegen van ieder van ons kan problemen veroorzaken. Interessant is, dat we ons er soms niet van bewust zijn dat de oorsprong van het probleem in het bewegen ligt.”

“Wat bedoel je daarmee, dat we ons er niet van bewust zijn dat het bewegen de oorzaak van het probleem is?”
“De meesten onder ons zijn zich er niet van bewust hoe ze bewegen. We letten op waar we heen gaan of wat we doen, niet hoe we bewegen. Denk er bijvoorbeeld eens aan hoe je opstaat vanuit je stoel. Hoe doe je dat? Wat gebeurt er? Wat beweegt wanneer?”
Peter staat een paar keer op en gaat weer zitten en zegt: “Ik begrijp wat je bedoelt. Het is ingewikkelder dan ik dacht. Normaal gesproken denk ik aan opstaan en het volgende moment sta ik. Ik heb er nooit zo bij stil gestaan.”
“Dat is wat ik bedoel. We denken meestal niet aan ons lichaam, totdat we pijn voelen of een probleem hebben. Maar dat betekent dat we al lange tijd op een inefficiënte of gevaarlijke manier bewogen kunnen hebben, voordat we in de gaten krijgen dat er iets aan de hand is. In dit geval gaat ‘If it works, don’t fix it’ niet op.”
 
“Maar waarom is dat? Waarom merken we het niet?”
“Omdat onze bewegingen gewoonte worden, automatisch. We herhalen dezelfde bewegingen telkens weer, zonder erbij na te denken of waar te nemen. Wanneer iets herhaaldelijk gebeurt dan merken we het niet meer op.”

“Betekent dat, dat we leren bewegen op een inefficiënte manier?”
“Ja.”

“Waarom?”
“Wel, omdat we alleen maar kunnen bewegen zoals we geleerd hebben en we leren bewegen op goed geluk. Er zijn veel dingen, die onze manier van bewegen beïnvloeden: onze ontwikkeling als kind, aanpassingen aan blessures in het verleden, de eisen die bijzondere activiteiten aan ons stellen (zoals sporten, bespelen van muziekinstrumenten of bewegingen op het werk).
Tenslotte, aangezien we niet goed begrijpen hoe ons lichaam beweegt, bewegen we vaak op manieren die niet kloppen met hoe we in elkaar zitten.”

“Kan je me een voorbeeld geven?”
“Zeker. Mensen denken dat het lichaam scharniert bij hun middel en ze bewegen alsof dat zo is. Jammer genoeg laat de lage rug een dergelijke beweging niet toe; noch de spieren, noch de gewrichten van de rug zijn daarvoor bedoeld. De constructie van de heupgewrichten daarentegen stelt de romp in staat naar voren en achteren te buigen.”

“Ik snap het. Bewegen alsof je rug gemaakt was om te scharnieren bij je middel kan overbelasting en pijn van de rug tot gevolg hebben.”
“Precies; je begrijpt het. Maar, hoe dan ook, ik heb hier lang genoeg over gesproken. Sorry, ik vergeet de tijd als ik over mijn werk praat.”

“Helemaal niet, dit is heel interessant. Het is stukken beter dan het geijkte praatje op een verjaardag. Mijn moeder heeft al jaren chronische pijn in haar rug, dus ik ben wel nieuwsgierig naar je werk. Ik wilde je net vragen wat je voor haar zou kunnen doen.”
“Dat is niet gemakkelijk te zeggen, want ik zou moeten kijken hoe ze beweegt.”

“Kan je zeggen wat je, normaal gesproken, doet wanneer je met iemand begint te werken?”
“Ja, ik kan je vertellen hoe het zou gaan als je moeder bij me zou komen. Ik zou om te beginnen naar haar bewegen kijken en haar vragen om naar links en naar rechts te draaien, voorover en achterover te buigen en opzij naar beide kanten. Ik zou met mijn handen voelen welke spieren werken, welke niet en welke spieren niet los laten. Ik zou kijken of er een gewoonte of een patroon aanwezig is dat belemmerend werkt voor andere bewegingen.”

“Daar volg ik je even niet. Wat bedoel je wanneer je zegt ‘een patroon dat belemmerend werkt voor andere bewegingen’?” “Wat ik daarmee bedoel is dat het soms lijkt of mensen zijn blijven steken in een beweging of, onbewust, in een bepaalde houding. Bijvoorbeeld, als je je been blesseert, verander je je manier van lopen en je begint mank te lopen. Het is passend mank te lopen vlak na een blessure, terwijl je been geneest, maar het mank lopen kan veel langer duren dan het herstel van het letsel. Als het mank lopen langer voortduurt dan nodig is, kan het direct leiden tot pijn, stijfheid en andere problemen. Maar zo zijn er meer voorbeelden: je kan mank lopen met je schouder, je nek of je rug. In feite hoef je je zelf niet eens te blesseren om zo’n manier van bewegen te ontwikkelen. Je kan zo’n gewoonte ook verwerven door een muziekinstrument te bespelen, op je werk dag in dag uit dezelfde bewegingen uit te voeren, aan bepaalde sporten te doen, en zo voort. Waar het om gaat is dat je een bewegingspatroon ontwikkelt waar je in blijft steken, een patroon dat aanwezig is bij elke beweging en een belemmering vormt voor elke activiteit in tegenovergestelde richting.”

“Ga door.”
“Nu, kortgeleden werkte ik met een buschauffeuse, die steeds terugkerende rugpijn had. Toen ik naar haar bewegen keek, merkte ik op dat de spieren van de onderkant van haar romp chronisch aangespannen waren, zodat haar rug stijf op slot was. Zelfs wanneer ze zich probeerde uit te strekken, kon ze haar lage rug niet los laten. Het was alsof ze geen controle meer had over die spieren. Zij dacht dat haar rug recht hoorde te zijn, dus na haar eerste aanval van rugpijn, vele jaren daarvoor, leerde ze zichzelf aan haar rug afgevlakt te houden. Als ze haar romp bewoog, overbelastte ze de spieren van haar bovenrug en deze begonnen voortdurend pijn te doen. Ofschoon de dokter geen aandoening kon vinden, dacht de buschauffeuse nog steeds dat er iets niet in orde was met haar rug. Ik kon haar laten zien dat haar manier van bewegen het probleem veroorzaakte.”

“Toen ze dat eenmaal zag, kon ze veranderen wat ze deed?”
“Niet meteen. Zie je, door de jaren heen had ze het contact verloren met wat deze spieren uit gewoonte deden. Ze stond als het ware op automatische piloot en was vergeten hoe ze terug kon komen naar manuele bediening.”

“En wat doe jij daar dan aan? Ik denk dat het ontzettend frustrerend zou zijn als je begrijpt wat de oorzaak van het probleem is en er niets aan kan doen.” “Dat is waar de methode in het spel komt. Ik werk met mensen op twee manieren: in ‘hands-on’ individuele lessen en in groepslessen. Deze werkwijzen gaan beide uit van het idee mensen te leren zich bewust te zijn van hoe ze nu bewegen, hoe ze kunnen bewegen, hun keuzemogelijkheden te vergroten en zich prettiger te voelen. Bij de groepslessen geef ik verbale instructies en studenten volgen een serie rustige bewegingen; bij de individuele lessen gebruik ik mijn handen om de student te bewegen.”

“Doet dat pijn?”
“Helemaal niet. Feldenkrais is een zachte methode. Het idee is dat je het gemakkelijkst verandert als de nieuwe bewegingen prettiger zijn dan de oude. Ik zeg graag dat ons motto is: ‘no pain, more gain’ oftewel ‘zonder pijn meer effect’.”

“Lijkt dit op massage of op wat de chiropractor of manueel therapeut doet?” “Niet bepaald. De overeenkomst is dat we mensen aanraken, maar verder is wat we doen heel anders. Bij een massage werkt de masseur direct met de
spieren, de chiropractor met de botten. Feldenkrais werkt met je vermogen je bewegingen te coördineren; dat betekent dat ik werk met wat er gebeurt in het zenuwstelsel.”

“Hoe bedoel je?”
“Nu, denk aan de buschauffeuse, waar ik het over had. Haar spieren waren gespannen omdat haar zenuwstelsel ze vertelde aan te spannen. Ze besloten niet uit zichzelf om aan te spannen; spieren denken niet zelfstandig. De hersenen vertellen ze wat ze moeten doen. En mijn taak is haar te helpen zich bewust te worden van wat zij doet, zodat zij kan leren controle over haar spieren terug te krijgen. Ik doe dat met behulp van hele rustige geleide bewegingen, waarbij ik voortdurend binnen de grenzen blijf van wat voor haar aangenaam en gemakkelijk is.”

“Ongelooflijk. Denk je echt, dat mensen kunnen veranderen zonder pijn?” “Absoluut. Dat is een van de redenen dat ik dit zo graag doe.”

“Maar wacht even, mijn moeder heeft een of ander probleem met haar tussenwervelschijven. Zou Feldenkrais haar genezen?” “Bij Feldenkrais gaat het er niet om mensen te genezen of te repareren. Het is geen medische behandeling, het is een educatieve benadering. Het gaat erom mensen te helpen controle terug te krijgen door hen te laten begrijpen waarom ze zich voelen, zoals ze zich voelen en door ze te leren hoe ze anders kunnen bewegen, zodat ze zich anders voelen. Zelfs wanneer iemand een fysiek probleem of een ziekte heeft, kan ik hem helpen. Als ik bijvoorbeeld werk met mensen met ‘versleten gewrichten’, dan is mijn taak niet om de ziekte kwijt te raken; mijn taak is deze mensen te helpen bewegen op zo’n manier, dat ze de stress op de aangedane gewrichten kunnen verminderen en dat ze aangenamer en veiligere manieren kunnen vinden om te doen wat ze moeten en willen doen. Hetzelfde gaat op voor een structureel probleem, zelfs voor tussenwervelschijfproblemen. De vraag is: hoe kan de persoon op een betere manier bewegen, zodat hij zijn welzijn verbetert en toekomstige problemen voorkomt.”

“O kijk. Ze gaan de kaarsjes aansteken. Zeg, kunnen we na de festiviteiten verder praten...”

__________________________________________________________
Het artikel “Felden-wàt?” Copyright © 1993 by Lawrence Wm. Goldfarb All Rights Reserved
Translation 1998 by Caro van Iersel. Reprinted with permission.
This article can be copied and printed as long as it includes the copyright, author name, and the statement “reprinted with permission”.